บทที่
7
การสัประยุทธ์
ซุนวูกล่าวว่า
1. ไม่มีอะไรยากไปกว่าการชิงชัย พยายามยึดครองพื้นที่สำคัญใน
สนามรบ
และยึดกุมโอกาสที่เป็นประโยชน์ในการทำศึก
2. พึงเดินทางอ้อม ล่อด้วยประโยชน์ เคลื่อนพลมาทีหลัง
ถึงที่หมายก่อน
3. แปลงอ้อมเป็นตรง แปลงอันตรายเป็นประโยชน์
4. กองทัพขาดเสบียงจึงล่ม
5. แม่ทัพพึงรู้ลักษณะ ป่า เขา ห้วยหนอง คลองบึง ที่ลุ่ม ที่คับขัน
อันตราย รู้จักใช้คนในพื้นที่พื้นเมืองจักได้ประโยชน์จากพื้นที่
6. การศึกกำหนดด้วยเล่ห์ เคลื่อนทัพด้วยประโยชน์
กระจายหรือรวมพลตามศึก คิดให้รอบคอบ คิดถึงผลได้ผลเสีย
ให้ถ่องแท้ ประมาณการแล้วจึงเคลื่อน
7. พึงเลี่ยงความฮึกเหิม เข้าตีเมื่ออิดโรย
8. เอาสบายรอเหนื่อย เอาอิ่มรอหิว
เอาสงบรอปั่นป่วน
เอาเงียบรอโกลาหล
9. ยั่วยุอย่าใส่ใจ แสร้งถอยอย่าไล่ อ่อยเหยื่ออย่ากิน เข้มแข็งอย่าตี
คืนถิ่นอย่าขวาง ล้อมพึงเปิดช่อง จนตรอกอย่าเค้น
10. รวดเร็วดั่งพายุ เชื่องช้าดั่งไม้ลู่ รุกไล่ดั่งเพลิงผลาญ
ตั้งมั่นดั่งภูผา เดาได้ยากดั่งราตรี เผด็จศึกได้ไวดั่งสายฟ้าฟาด
11. ใช้ยุทธวิธีที่สอดคล้องกับสถานการณ์
เพื่อให้ได้ชัยชนะ
สถานการณ์ใดควรออกรบ
สถานการณ์ใดควรตีข้าศึกให้กระเจิง
สถานการณ์ใดปิดล้อมข้าศึกให้ติดกับ
12. ในสนามรบส่งเสียงไม่ได้ยินจึงใช้ฆ้อง กลอง
มองมิได้เห็น กลางวันใช้ธงทิว กลางคืนใช้แสงไฟ
13. เมื่อยึดเมืองได้สำเร็จควรปูนบำเน็จให้แก่ทหารหาญ
ซุนวูสอนเล่นดัมมี่ว่า
บทที่
7
การใช้กลยุทธ์
ในบทนี้ ซุนวู อธิบายเกี่ยวกับการสู้รบ
การเข้ายึดพื้นที่ ในการเล่นดัมมี่ การสู้รบหรือการโจมตีคือการเก็บไพ่ เขาเห็นว่าการเกิดไพ่หัวหรือรองหัวเป็นสิ่งสำคัญ ถ้าทำได้จะเป็นโอกาสในการวางแผนและการคุมเกมการเล่น จึงต้องพยายามเก็บตัวที่ใกล้หัวมากที่สุด แม้ว่าจะเก็บไม่ได้ก็ขอให้เป็นดัมมี่ ซุนวูเน้นให้ดูไพ่ในกองทิ้งและประโยชน์จากการเกิดไพ่เป็นหลัก
ถ้าเก็บแล้วได้ประโยชน์ให้เก็บและระวังการถูกหลอกจากการเก็บ การตีไพ่เพราะการเล่นดัมมี่มีการใช้เล่ห์เหลี่ยมและจิตวิทยามากมายดังนั้นจึงไม่ควรประมาท
ซุนวูกล่าวว่าการเล่นดัมมี่ให้น็อกให้ได้กินแต้มเป็นสิ่งที่ยาก
ปัญหาที่สำคัญคือการชิงความได้เปรียบจากการพยายามเก็บไพ่หัวหรือรองหัว เขาจึงแนะนำให้ถือไพ่ตัวกันพัวหรือใกล้เคียงหัวไว้และหาโอกาสเกิดไพ่ที่เป็นประโยชน์กับไพ่ในมือ การตีไพ่ควรตีให้ห่างไพ่รองหัวไว้และถ้าสามารถเกิดไพ่รองหัวได้ต้องรีบเกิดเพราะปล่อยไปอาจจะไม่ได้เกิดเลย
ถ้ามีไพ่ชุดให้อ่อยเหยื่อล่อแล้วเกิดไพ่อีก อ่อยแล้วอ่อยอีกสร้างความลำบากให้ขาอื่น แต่ถ้าไม่มีให้ฉีกคู่ออกล่อให้ตีปี้แล้วจึงเกิดใหม่
สถานการณ์ไพ่อยู่ในความได้เปรียบเพราะคุณยึดพื้นที่หัวหรือรองหัวได้ก่อนขาอื่น
การเล่นจึงไม่ควรเสี่ยงเพราะคุณยังไม่ได้มุ่งน็อกเพียงแค่เก็บกินแต้ม
ซุนวูกล่าวว่าการเก็บไพ่ต้องมีดัมมี่แถมจึงสมควรเก็บเพื่อประโยชน์ข้างหน้า
ถ้าไม่มีดัมมี่จะทำให้การแต่งไพ่เพื่อน็อกยากขึ้นหรือการลงไพ่ไม่มีดัมมี่กันไว้ก็เสี่ยงต่อการที่ขาอื่นฝากดัมมี่น็อกได้เช่นกัน
การเก็บไพ่แล้วไพ่เข้าหลายชุด โดยเฉพาะชุดที่หายาก
หรือการเก็บไพ่ชุดตัวใหญ่กินแต้มมากย่อมจะเหนือกว่าขาอื่นที่มีแต้มน้อย ดังนั้นการเก็บไพ่จึงต้องดูตามสถานการณ์ไพ่ในกองทิ้งกับไพ่ในมือและประโยชน์ที่ตามมา
เขาเสนอแนะการเก็บไพ่อีกว่าต้องเก็บให้รวดเร็ว
เก็บให้ได้แต้มอย่างต่อเนื่องและเก็บสกัดตัวกันไว้เข้าคู่เพื่อเกิดกินแต้มซ้ำอีก อย่างไรก็ตามซุนวูสอนให้รู้จักอันตรายให้ระวังการส่งหอกหรือส่งตัวโง่มาให้ตีต่อจึงต้องหยุดคิดก่อน นี่คือการอ่อยเหยื่ออย่าไว้ใจไพ่ขาบนอาจโง่ได้ต้องจัดการไพ่ใหม่ให้ดี สิ่งที่ยากคือการแปลงอันตรายให้เป็นประโยชน์ การทำยากให้เป็นง่าย การเปลี่ยนวิกฤติเป็นโอกาส
ผู้รู้ก่อนคือผู้ชนะ
ซุนวูให้ข้อคิดว่าการศึกมิหน่ายเล่ห์ การเล่นดัมมี่จึงเต็มไปด้วยเล่ห์เหลี่ยมชั้นเชิง
เช่นใช้ความสงบสยบความเคลื่อนไหว ตั้งสติให้มั่นทำเงียบ ๆ เหมือนไม่มีอะไรแต่เป็นการซุ่มดักเอาโง่
ตีไพ่หลอกล่อ เช่นตีแยกไพ่คู่ แยกไพ่ชุดออกแล้วสามารถทำให้กลับมาน็อกหรือกินแต้มไพ่ชุดนั้นได้
ถือว่าเป็นความสุดยอดของ การหลอกล่อ เก็บสกัดแล้วตีไพ่ไล่ไม่ให้ขาล่างเกิดได้โดยไม่ต้องอ่อยเหยื่อแสดงถึงการอ่านไพ่ขาด
ซุนวูให้หลักการเล่นอีกด้วยว่าอย่าเล่นอย่างนิ่งเงียบควรสื่อสารสนทนากับผู้เล่นด้วยการพูดยั่วเย้า
รบกวนจิตใจเพื่อให้ทำหรือไม่ทำตามวัตถุประสงค์ที่ต้องการโดยไม่ผิดกติกามารยาทหรืออาจจะใช้วิธีการถามนำหากไม่แน่ใจการตี
เช่น เอาโง่แล้วหรือ เป็นการแกล้งถามเพื่อดูปฏิกิริยาแต่ไม่ต้องการคำตอบจากเขา
นอกจากนี้แล้วซุนวูยังให้ข้อคิดที่น่าสนใจ
คือ ล้อมพีงเปิดช่อง จนตรอกอย่าเค้น หมายถึงการเล่นอย่ากดดันขาที่ไม่ใช่คู่แข่งมากเกินไป อย่าเก็บไพ่สกัดขาล่างที่ไม่ได้แข่งแต้มกับคุณทำให้เขาเล่นยาก
ตีไพ่ลำบากเพราะไพ่เต็มไปด้วยตัวกัน เสี่ยงตีโง่มืดขาตรงข้ามคุณ การเล่นควรจะผ่อนปรนบ้าง ให้เขามีทางหนีทีไล่บ้าง
ตีให้เขาเกิดหากการตีนั้นไม่ได้ทำให้ไพ่คุณเสียหาย
อย่าบีบไพ่ขาล่างมากจนไม่มีตัวตีถ้าเขาตีผิดพลาด คุณจะเสียไปด้วย การเล่น