ผ่าลึกความหมายไพ่

         ไพ่มีความหมาย ปรัชญาชีวิตอะไรแฝงอยู่ที่หลายคนอาจจะยังไม่ทราบ วันนี้เรามาผ่าลึก หาความหมาย ไขความลับของไพ่ป๊อกกัน

ไพ่ป๊อก  ( Poker ) 

      ไพ่ป๊อก  ที่นิยมใช้เล่นอยู่ในขณะนี้คือ  ไพ่ป๊อก  ขนาดมาตรฐาน  (Standard pack , Poker  size 62 mm x 88 mm)  แต่ถ้าเล่นในบ่อนกาสิโน  จะใช้ไพ่ที่มีขนาดเล็กลงมาเรียกว่า  บริดจ์  (Bridge  size 56 mm x 88 mm) ฝรั่งเศสเป็นต้นกำเนิดไพ่ป๊อก  โดยให้ความสำคัญเกี่ยวกับดาราศาสตร์ในการออกแบบ  ไพ่ 1 สำรับ (Pack  or  Deck)  แบ่งออกเป็น 4 ชุด  ซึ่งเทียบได้กับ 4 ฤดู คือโพดำ แทนฤดูหนาว (winter) ดอกจิก แทนฤดูร้อน (summer) โพแดง แทนฤดูใบไม้ผลิ (spring) และข้าวหลามตัด แทนฤดูใบไม้ร่วง (autumn) ในแต่ละชุดมี 13 ใบ  หมายถึงระยะเวลาโคจรของดวงจันทร์รอบโลกที่ปรากฏด้านมืดและด้านสว่างหรือข้างขึ้นข้างแรม  และแบ่งออกเป็น 2 พวก  คือ  พวกดำ 26 ใบ  ได้แก่  โพดำ   กับดอกจิก  แทนเวลากลางคืน  และพวกแดง 26 ใบ  ได้แก่  โพแดง   กับข้าวหลามตัด   แทนเวลากลางวัน ไพ่เต๊ะมีทั้งหมด 12 ใบแทนจำนวนเดือน12 เดือน ส่วนจำนวนไพ่ 52 ใบ ใน 1 สำรับนั้น  หมายถึง 52 สัปดาห์ใน 1 ปี หากรวมแต้มจำนวนไพ่บนหน้าไพ่ทั้ง 52 ใบจะเท่ากับ 364 แต้ม (แจ็คเท่ากับ 11 ควีน เท่ากับ 12 คิงเท่ากับ 13 ) บวกกับไพ่ โจ๊กเกอร์ใบแรก1 ใบจะเท่ากับ 365 เท่ากับจำนวนวัน 365 วันใน 1 ปี ส่วนโจ๊กเกอร์ใบที่ 2 จะแทนปีอธิกสุรทินที่เดือนกุมภาพันธ์มี 29 วัน หรือปีที่มี 366 วัน

ชุดไพ่  (Suits) 

         ไพ่แต่ละชุดมี13ใบเรียงลำดับจากต่ำสุดไปหาสูงสุดดังรูป

                                        

 ไพ่เอี่ยว  (Ace) 

   ไพ่ Ace นั้น  ในยุคแรก เป็นไพ่ที่มีแต้มต่ำสุด ไพ่ King  เป็นไพ่ที่มีแต้มสูงสุดเสมอ  ต่อมา  ประมาณปี  พ.ศ. 2200 ในสมัยปฏิวัติฝรั่งเศสมีการเล่นเกมไพ่ที่ให้แต้ม Ace เป็นแต้มสูงสุด  เพื่อเป็นสัญลักษณ์ของการที่คนชั้นต่ำกว่าได้ทำการปฏิวัติและมีอำนาจเหนือกษัตริย์ คำว่า Ace เป็น ภาษาละติน  มาจากคำว่า Ac หมายถึงหน่วยเงินที่เล็กที่สุดของเงินเหรียญ

  ไพ่ Ace โพดำ มีลักษณะแตกต่างไปจากไพ่  Ace ตัวอื่น  นั่นคือ เครื่องหมาย Ace โพดำมีขนาดใหญ่  ที่เป็นเช่นนี้ก็ต้องย้อนอดีตกลับไปเมื่อสมัย   พ.ศ. 2158 พระเจ้าเจมส์ที่ 1 แห่งอังกฤษ ทรงเห็นว่าไพ่เป็นรายได้ดีจึงได้ออกกฎหมายเก็บภาษีจากคนทำไพ่  ผู้ขายไพ่ต้องขายไพ่ที่เสียภาษีแล้วอย่างถูกต้อง ผู้ผลิตไพ่จึงได้ติดแสตมป์ที่ไพ่ Ace โพดำ  ซึ่งเป็นไพ่แต้มใหญ่สุดในสำรับ  เพื่อแสดงให้คนซึ่งเห็นว่าไพ่สำรับนี้ได้เสียภาษีแล้ว  ต่อมาภายหลังการติดแสตมป์ที่หน้าไพ่ Ace โพดำ เปลี่ยนแปลงไป  แต่ผู้ผลิตไพ่ยังคงออกแบบไพ่ Ace โพดำให้มีขนาดใหญ่เป็นพิเศษกว่า Ace ตัวอื่นๆ  พร้อมกับพิมพ์ชื่อผู้ผลิตและตราเครื่องหมายอยู่ข้างในนั้น

  ไพ่เต๊ะ  ( Face Cards ) 

        ไพ่เต๊ะ (Face  Cards)  ได้แก่ไพ่  King , Queen , และ  Jack   (หรือ Knave)  มีการออกแบบและตั้งชื่อตาม กษัตริย์ นักรบ วีรบุรุษ  วีรสตรี  หรือเทพนิยายในประวัติศาสตร์  ต่อมาก็มีการลอกเลียนรูปแบบหน้าไพ่  ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงลักษณะที่ผิดเพี้ยนไปจากเดิมอย่างมาก  เช่น  ไพ่  King  โพแดง ไม่มีหนวด ซึ่งต้นฉบับเดิมนั้นมีหนวด หรือมือที่ถือไม้กางเขนแต่เดิมเปลี่ยนท่าทางไปเป็นมือถือดาบดูคล้ายจะแทงศีรษะตัวเองและที่น่าสังเกตคือลวดลายเสื้อผ้าที่แขนเสื้อที่ถือดาบแตกต่างจากแขนอีกข้างอย่างเห็นได้ชัดซึ่งอาจจะเกิดจากความผิดพลาดของช่างทำไพ่ในสมัยก่อนแต่ก็ไม่มีความสำคัญอะไรมากนัก 

         ถึงแม้ว่าการออกแบบหน้าไพ่จะไม่ค่อยเกี่ยวข้องกับการเล่นไพ่  คุณก็ควรจะรู้ไว้ว่าหน้าไพ่เต๊ะแต่ละใบเป็นใครแต่ไม่ต้องจำหรอกนะ 

        ไพ่ชุด King ได้แก่ King  โพดำ คือ กษัตริย์เดวิด  (David)   จากพระคัมภีร์ไบเบิ้ล  King โพแดง  คือกษัตริย์ชาร์เลอมาญ (Charlemagne) แห่งฝรั่งเศส   King  ข้าวหลามตัด  แทนกษัตริย์  จูเลียส  ซีซาร์  (Julius Caesar) นักรบผู้ยิ่งใหญ่แห่งอาณาจักรโรมันและ  King ดอกจิก  หมายถึง  พระเจ้า  อเล็กซานเดอร์มหาราช  (Alexander  the  Great) จอมกษัตริย์นักรบของกรีกโบราณ

         ไพ่ชุด Queen ได้แก่ Queen โพดำ แทน พัลลัส (Pallas) หรืออะธีนา (Athena) เทพธิดาแห่งนักรบในเทพนิยายกรีก Queen โพแดง คือ จูดิส  (Judith)  วีรสตรีม่ายผู้ปลดปล่อยชาวยิว Queen ข้าวหลามตัด แทน ราเชล  (Rachel) มารดาของเบนจามินและโจเซฟในพระคัมภีร์ไบเบิ้ล Queen ดอกจิก คือ อาร์จิ้น  (Argine) เป็นการสลับอักษร (Anagram) จากคำว่า Regina ซึ่งแปลว่า ราชินีในภาษาละติน 

         และไพ่ชุด  Jack ได้แก่ Jack โพดำแทน โฮจิเออร์  (Hogier) ทหารกล้าของกษัตริย์ชาร์เลอมาญ (Charlemagne) แห่งฝรั่งเศส  Jack โพแดง คือ ลา อีร์ (La  Hire) ผู้บัญชาการทหารฝรั่งเศสในช่วงสงครามร้อยปี Jack ข้าวหลามตัด แทน เฮกเตอร์  (Hector) เจ้าชายนักรบของกษัตริย์เมือง      ทรอย และ Jack ดอกจิก คือ ยูดาส มัคคาเบียส (Judas  Maccabeus) นักรบผู้ยิ่งใหญ่ของชาวยิวในพระคัมภีร์ 

        ชื่อต่าง ๆ  เหล่านี้คือชื่อที่ตั้งขึ้นในสมัยก่อนและใส่ลงไปในไพ่  และบางทฤษฎีก็ว่า ไพ่  Queen  โพแดงนั้นคือ  ราชินีอลิซาเบธ  ซึ่งเป็นราชินีของกษัตริย์เฮนรี่ที่  7  ของอังกฤษ  ประมาณปลายปี  พ.ศ.  2000  ต่อมาพอถึงช่วงปฏิวัติฝรั่งเศสที่กษัตริย์หลุยส์ที่ 16 และมารี อังตัวแนตถูกประหาร        สัญญลักษณ์แห่งเชื้อพระวงศ์ในฝรั่งเศสก็หายไป ช่างทำไพ่ก็เลิกใส่ชื่อเหล่านี้ ปัจจุบันนี้ภาพในไพ่เต๊ะไม่ได้เป็นตัวแทนของใครอีกต่อไปแล้ว

สนใจอ่านรายละเอียดใบหน้าบุุคคลในไพ่ได้ตามลิ๊งค์เอกสารนี้ครับ            👉 ใบหน้าบุุคคลในไพ่

      อีกเรื่องหนึ่งคุณรู้หรือไม่ว่าในประวัติไพ่แต่เดิม มี King, Queen, และ Knave (คนโกง) ซึ่งตัวอักษรขึ้นต้นด้วย K ซ้ำกับ King  ต่อมาในปี  พ.ศ.  2100  คำว่า  Knave  ได้เปลี่ยนเป็น  Jack เพื่อป้องกันความสับสน คำนี้เป็นคำที่ยืมมาจากเกมไพ่ที่ชื่อว่า ออล โฟส์  (All  Fours) ซึ่ง Jack  เป็นชื่อของไพ่เต๊ะตัวต่ำสุดในเกมไพ่นั้น  

        นอกจากนี้ผู้ออกแบบยังให้ความหมายของไพ่เต๊ะแฝงไปด้วยปรัชญาชีวิตคือ หน้าไพ่แทนธรรมชาติของคนคือ Jack แทน วัยรุ่นหนุ่มสาว Queen แทน หญิงสาว King แทน วัยผู้ใหญ่ ส่วนดอก หรือ ชุดของไพ่ทั้ง 4 แบบมีความหมายแทนสิ่งสำคัญในชีวิตคนดังนี้ 

           โพดำ แทน  ความตาย            โพแดง  แทน  ความรัก

           ข้าวหลามตัด แทน เงินทอง    ดอกจิก  แทน  ความรู้     

    

ลองตีความหมายตามภาพนี้

   

ภาพนี้ Jack ดอกจิกหันหลังให้ดอกจิก หมายความว่าวัยรุ่น หนุ่มสาวไม่ค่อยสนใจเรื่องการศึกษาเล่าเรียนต่อมาพอโตเป็นผู้ใหญ่กลับมาให้ความสนใจเรื่องความรู้เพื่อทำงานหาเลี้ยงชีพ

   

ภาพนี้ Jack ข้าวหลามตัดหันข้างให้ข้าวหลามตัด หมายความว่าวัยรุ่นหนุ่มสาวยังไม่คิดเก็บเงิน ยังสนุกสนานเที่ยวเพลิดเพลินไปแต่พออายุเริ่มมากขึ้นอยากจะเก็บเงินขึ้นมาแล้ว ไม่อย่างนั้นเงินหมดแน่

   

ภาพนี้ Jack โพแดง หันหน้าเข้าหาโพแดงตรง ๆ หมายความว่าวัยรุ่นหนุ่มสาวสนใจเรื่องรักใคร่มากแต่พอเข้าสู่วัยผู้ใหญ่จะหันไปสนใจเรื่องอื่นแทนเช่นเรื่องงาน เรื่องเงิน

   

ภาพนี้ Jack , Queen , King หันหน้าหนีโพดำกันหมดหมายความว่าทุกคนกลัวความตายกันหมด ไม่ว่าใครก็ยังไม่อยากตาย 

      ไพ่โจ๊กเกอร์ (Joker)

       ไพ่โจ๊กเกอร์ที่คุณเห็นอยู่บนหน้าสำรับไพ่นั้น ชาวอเมริกันเป็นผู้คิดขึ้น ประมาณปี พ.ศ. 2408 จากชื่อเกมไพ่ ยูเคอร์ (Euchre) ของชาวอัลเซเชียนโดยใช้ไพ่ Jack เป็นไพ่พิเศษที่แต้มมากที่สุด เรียกว่า ฺBest Bower ซึ่ง Best Bower นี้มีความหมายเดียวกับ Jack ต่อมาเรียกว่า Juker แล้วกลายมาเป็นคำว่า  Joker  ในที่สุด 

ไพ่โจ๊กเกอร์ (Joker) มีรูปลักษณะต่าง ๆ มากมาย  มักจะทำเป็นรูปตัวตลกมี 2 ใบ เหมือนกัน ใบหนึ่งมีสีขาวดำ ส่วนอีกใบหนึ่ง มีสีสันสวยงามในการเล่นเกมไพ่ส่วนใหญ่จะไม่ใช้โจ๊กเกอร์แต่จะใช้ไพ่เต๊ะแทนไพ่ที่มีแต้มสูงสุด ไพ่โจ๊กเกอร์ก็เลยถูกนำมาใช้เป็นครื่องหมาย    การค้าของผู้ผลิตในเวลาต่อมา

ความหมายของ Joker จะสื่อถึงไพ่พิเศษที่มีค่าแตกต่างกันขึ้นอยู่กับเกมไพ่ เกมไพ่ยูเคอร์ Joker จะมีค่าสูงสุด บางเกมอย่างในเกมไพ่รัมมี่ฝรั่ง Joker สามารถใช้แทนไพ่ตัวไหนก็ได้เรียกว่า wild card  บางเกมไพ่โป๊กเกอร์ Joker อาจจะไม่มีค่าอะไรเลยแต่นำมาใช้จัดลำดับไพ่เรียงชุด straight, flush หรือ ไพ่ 1 ตอง กับ Joker 1 คู่ ใช้แทน full house ได้   ไพ่ดัมมี่ของไทยมีไพ่พิเศษที่มีค่าสูงสุด 2 ตัวคือ Queen โพดำและ 2 ดอกจิกเรียกว่าสเปโต นี่ก็อาจจะเป็น Joker ได้เหมือนกัน

ความหมายทางปรัชญาไพ่ Joker มีความหมายว่า ความมีสาระและไม่มีสาระ ความฉลาดและความโง่ในเวลาเดียวกัน ไพ่ใบนี้ไม่มีค่าเป็นตัวเลขแต่ถือว่าเป็นเลข 0 เป็นสัญญลักษณ์ของความเป็นทุกสิ่งทุกอย่างหรือในทางกลับกันคือไม่มีความเป็นอะไรเลย

                           
    สุดท้ายไพ่ก็ได้เข้ามาในทุกแห่งทุกมุมทั่วโลกผ่านกาลเวลามายาวนานแม้ว่าประวัติของไพ่ยังคงเป็นความลับแต่ในปัจจุบันไพ่ก็กลายเป็นกิจกรรมที่ผู้นิยมเล่นกันทั่วโลกไม่ว่าจะเป็นเด็กหนุ่มสาวหรือผู้สูงอายุทุกคนเล่นไพ่เพื่อเป็นการฆ่าเวลาเพื่อความสนุกสนานเพื่อความท้าทายชิงไหวชิงพริบสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างเพื่อนและครอบครัวแต่ทั้งนี้ต้องไม่มีการใช้เล่ห์เหลี่ยมกลโกงและไม่ใช่เล่นการพนันจนทำให้ไพ่กลายเป็นสิ่งเลวร้ายไป

เชิญดูวิดีโอ 10 อันดับความลับเกี่ยวกับไพ่เพิ่มเติมข้างล่างนี้ครับ